ΤΖΑΚΣΟΝ ΠΟΛΟΚ

Κ Λ Ι Κ

στην εικονα

του Τζακσον Πολοκ : "Lavender-Mist No. 1" (1950)

Η αμερικανικη action painting δεν αντιπροσωπευει ουτε εκφραζει μια αντικειμενικη η υποκειμενικη πραγματικοτητα : εκφορτιζει καποια ενταση που συσσωρευθηκε στον καλλιτεχνη. Ειναι απροσχεδιαστη δραση μεσα σε μια κοινωνια οπου ολα ειναι προσχεδιασμενα' ειναι βιαιη αντιδραση του καλλιτεχνη-διανοουμ'ενου εναντια στον καλλιτεχνη-τεχνικο, το βιομηχανικο σχεδιαστη που εχει συσσωματωθει στο συστημα και αφομοιωνεται στο να κανει περισσοτερο επιθυμητα-αρεστα τα καταναλωτικα προ'ι'οντα. Εν ολιγοις, η αμερικανικη τεχνη ειναι η στιγμη της δυσανασχετησης και της εξεγερσης σε μια κοινωνια ταξεως και ευημεριας. Ο ΠΟΛΟΚ δεν χρησιμοποιει τη ζωγραφικη για να εκφρασει εννοιες και κρισεις : ξεσπα την οργη του εναντια στην κοινωνια του προσχεδιασμου θετοντας τη ζωγραφικη του ως δραση απρογραμματιστη και μη διασφαλισμενη απο κινδυνους. Δεν ειναι ενας στοχαζομενος σε ενα κοσμο ακτιβιστων, ειναι ενας ακτιβιστης με αντιθετο προσημο. Πριν να ειναι κοσμικη και υπαρξιακη, η οργη του ειναι επαγγελματικη, τεχνικη : ειναι ενα raptus, μια διεγερση που τον καταλαμβανει στο καλλιτεχνικο του εργαστηρι και τον εξαναγκαζει να χρησιμοποιει τα εργαλεια της δουλειας του, τα τελαρα και τα χρωματα, με τροπο αντιθετο σε καθε κανονα. Τα χρωματα του ειναι εκεινα που κατασκευαζει η βιομηχανια : ντουκο, σμαλτο, μεταλλικα βερνικια, φωσφοριζοντα. Αφου δημιουργησε αυτες τις θαυμαστες βαφικες ουσιες, η μοντερνα τεχνικη τις χρησιμοποιει βλακωδως για να κανει να απαστραπτουν τα αυτοκινητα των ιθυνοντων και οι κατσαρολες των νοικοκυραδων. Ο Πολοκ εξαπτεται και ενθουσιαζεται, τις λυτρωνει απο τη μετριοτητα της πρακτικης χρησης, τις χειριζεται σαν ζωντανες και αυτονομες υλες, καθεμια απο τις οποιες εχει το δικο της τροπο του Ειναι : να ρεει σε μικρα ρυακια, να πηζει σε ρυτιδωμενες κηλιδες, να θρυμματιζεται σε πιτσιλισματα, να απλωνεται, να λαμπει η να σβηνει.

[... ]. Δεν προσχεδιαζει τον πινακα, αλλα προνοει εναν τροπο συμπεριφορας : ξερει, για παραδειγμα, οτι δεν θα σταθει μπροστα απο τον καμβα αλλα θα τριγυριζει γυρω του, θα ανεβει επανω του, για να βρισκεται παντα μεσα στη ζωγραφικη που κανει' ξερει ακομα πως ο ρυθμος των χρωματων θα τον διεγειρει σιγα σιγα και θα τον αναγκαζει σε μια κινηση ολο και πιο εντονη και φρενιτιωδη, μεχρι που θα ειναι η ενσκηπτουσα τεχνη αυτη που θα του επιβαλει το ρυθμο της, ετσι οπως ο ρυθμος του χορου καταληγει να γινεται κυριος του χορευτη και να τον κατακτα. Οι ορασιακες καταστασεις που θα πρεπει να αντιμετωπισει θα ειναι παντοτε καινουργιες, απροβλεπτες : ολα εξαρτωνται απο την τηρηση του ρυθμου, θα αρκουσε ενα λαθος βημα και θα διακοπτονταν ο δεσμος που κανει να ζουν μαζι, σωματικα, ο ζωγραφος και η ζωγραφικη του. Με τον ιδιο τροπο, δεν υπαρχει σεναριο, ουτε καποια προκατασκευασμενη ερμηνεια αλλα, μεσα στον αυτοσχεδιασμο, μια συμφωνια, σχεδον συνυπαρξης μεταξυ εργαλειων και ανθρωπων, ενας ρυθμος που συνεπαιρνει τα παντα και τους παντες, ακομα και τους θεατες, και παρασυρει ολα και ολους σε μια συλλογικη εξαρση, σ' ενα ρυθμο κι αυτων ακομη των κινησεων του σωματος.

[... ].

[... ]. Δεν υπαρχει καποιο κλειδι αναγνωσης, ενα μηνυμα για αποκωδικοποιηση στη ζωγραφικη του Πολοκ : τιποτα απο την εμπειρια της ζωγραφικης δεν μπορει να μεταφερθει και να χρησιμοποιηθει στην κοινωνικη ταξη πραγματων, οπως τιποτα απο την κοινωνικη ταξη πραγματων δεν μπορει να περασει στη ζωγραφικη.

Ειναι δυο υπαρξεις διαφορετικες, πρεπει να επιλεξουμε. Ο Πολοκ επελεξε : γεννιεται μ' αυτον, στην αμερικανικη τεχνη, εκεινο που θα ονομασθει καμενη γενια, η beat generation.

(πηγη : η ιδια με τη προηγουμενη αναρτηση, σελ. : 677/78/79/680)

σημ. του blogger :

- οι υπογραμμισεις με πλαγια γραφη ειναι του blogger.

- οι δυο υπογραμμισεις με ορθια γραφη ειναι του συγγραφεα.

...αν θελετε να διαβασετε το ποιημα,

καντε κλικ στην ενδειξη youtube, στο video