Δηλωνεται κατηγορηματικα οτι, ολα τα δημοσιευομενα ποιηματα, αποσπασματα ποιηματων η, και στιχοι κ.λπ. λογοτεχνικα κειμενα ειναι απο εντυπες εκδοσεις ευρισκομενες στη κατοχη του διαχειριστη αυτου του ιστολογιου. Σε οποιαδηποτε αλλη περιπτωση, γινεται link κατ' ευθειαν στα ιστολογια στα οποια βρισκονται και οχι αναδημοσιευση τους, ακομη κι αν δεν υπαρχει σχετικο απαγορευτικο σημα.

Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2011

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ


...εν αναμονη της ανατολης του Καινουργιου Χρονου


ΕΘΙΜΑ - ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΙ

2. [... ]
Η μεταμφιεσις κατα την πρωτην του ετους σωζεται παρ' ημιν εις πολλα μερη της Θεσσαλιας, Μακεδονιας, Θρακης και Κρητης, εις τινας δε περιοχας επεκτεινεται καθ' ολον το διαστημα των απο των Χριστουγεννων μεχρι των Επιφανιων εορτων. Ουτω λ.χ. εν Πορταρια του Πηλιου, τας νυκτας των ημερων τουτων μεταμφιεζεται τις εις αραπην φερων παλαιαν καποταν και εχων προσερραμμενους εις τα ενδυματα του κωδωνας και περιερχεται τας οδους μετα φαναριου εις χειρας. Εν τη περιφερεια του Αλμυρου της Θεσσαλιας 20-25 νεοι και νεαι αποτελουν ομιλον και τινες μεν εξ αυτων μεταμφιεζονται, αλλοι δε αδουν. Την ομαδα των μετημφιεσμενων συνιστουν 5 προσωπα, " η νυφη, ο γαμπρος, η πενθερα, ο αραπης και ο γιατρος ". Εις την οικιαν του ιερεως εισερχονται παντες' οι μετημφιεσμενοι χορευουν, παιζουν μικραν τινα κωμωδιαν, καθ' ην λιποθυμει η νυμφη, και τα δυο ημιχορια αδουν διαφορα ασματα, πρωτον δια τον ιερεα και υστερον δια τα μελη της οικογενειας του' κατοπιν δε περιερχονται τας λοιπας οικιας.
3. Ως εινε γνωστον, εις πασας σχεδον τας ελληνικας χωρας επικρατει η δοξασια οτι κατα το δωδεκαημερον, δηλ. το χρονικον διαστημα απο της παραμονης των Χριστουγεννων μεχρι της παραμονης των Φωτων, επιφοιτουν οι Καλλικαντζαροι, ητοι καταχθονιοι δαιμονες, εισερχομενοι εις τας οικιας συνηθως " απο την τρουπα της καμιναδας ". Οι καλλικαντζαροι ουτοι εις τας Αθηνας και αλλαχου, επι Τουρκοκρατιας, ελεγοντο Κωλοβελονηδες και το δωδεκαημερον ελεγετο " του Κωλοβελον'ιου ".
Οι καλλικαντζαροι, δια την λα'ι'κην φαντασιαν, εινε " μαυριδεροι, με κοκκινα ματια, με τραγινα ποδια, με χερια σαν της μα'ι'μους κ' εχουν ολο το κορμι τριχωτο. Ερχονται τα Δωδεκαημερα και μπαινουν στα σπιτια. Τους αρεσουν οι τηγανιτες και τ' α'ι'βασιλιατικα γλυκα. Τη γη μας τη βασταει απο κατω μια κολοννα, που εχει αλλους τεσσερες στυλους. Εκει λοιπον δουλευουν οι Καλλικαντζαροι και πασχιζουν να κοψουν την κολοννα για να πεσει η γη. Ολο το χρονο δουλευουν απ' των Φωτων ως τα Χριστουγεννα, και λιγο να την κοψουν. Μα, σαν ερθουν τα Χριστουγεννα, αφηνουν τη δουλεια, γιατι δεν μπορουν πια να δουλεψουν, κι' ερχονται εδω στον απανω κοσμο. Και τις δωδεκα μερες, αυτη η κολοννα θρεφει, κι' αμα πανε κατω την ξαναρχιζουν παλι. Με τον αγιασμο των Φωτων μαζευονται οι Καλλικαντζαροι φωναζοντας ο ενας τ' αλλουνου :
Φυγετε να φυγουμε
κ' εφτασε ο τρουλ'οπαπας
με την αγιαστουρα του
και με τη βρεχτουρα του.

Ετσι φευγουν για να ξαναρθουν παλι στα αλλα Χριστουγεννα ".
Εις πολλα μερη αναπτονται πυραι καθ' ολον το διαστημα του Δωδεκαημερου, και μαλιστα την παραμονην των Θεοφανιων, αλλαχου δε συντηρειται ανημμενος δαυλος εις την εστιαν προς ανατροπην των καλλικαντζαρων.
Παρομοιαι δεισιδαιμονιαι περι εμφανισεως υπερφυσικων τερατωδων οντων, κατα το χρονικον τουτο διαστημα, υπηρχον πλεισταχο'υ της Ευρωπης.
[... ]


(απο : ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΣΙΜΟΥ ΜΠΑΛΑΝΟΥ "Χριστουγεννα - Πρωτη Ιανουαριου - Θεοφανια", σελ. 28-30, Συλλογος προς Διαδοσιν Ωφελιμων Βιβλιων, εκδ. 2α, βιβλιοπωλειον Ιωαννου Ν. Σιδερη, αθηνα - 1933)


ΜΙΑ ΕΥΧΗ


...η απαλλαγη του Κοσμου μες στον καινουργιο χρονο
απο τετοιους αμοραλιστες "ηγετες" και τους πατρωνες τους...

Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2011

ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΑΛΟΠΙΑΣΜΑΤΑ



Μολις ξυπνησης την αρχιχρονια φροντιζεις να πρωτοκυτταξης βουνο και ενα γερ'ο γειτονα σου, για νασαι γερ'ος ολο το χρονο.
Να μη πρωτοδης θαλασσα, γιατι θα νασαι σαν τη θαλασσα μανισαρης.
Το πρωι πρωι την αρχιχρονια ο αντρας θα παη να φερη νερο απο τη βρυση. Τη νυχτα οι μοιραδες ελουστηκανε σε ολα τα νερα και πρεπει να βαλης νερο στο σπιτι σου. Φερνει μαζι του και μια πετρα. Μολις πατηση την πατητηρα του σπιθιο'υ αρχιζει και χυνει το νερο και μπαινει μεσα λεγοντας : "ως τρεχει τουτο το νερο ετσ'α να τρεχουν τα καλα στο σπιτι μου". Υστερα πετα απο κατω απο το κρεββατι την πετρα και λεει : "ως ειναι γερη τουτη η πετρα ετσ'α ναναι γερο το σπιτικο μου ολο το χρονο". Η πετρα πρεπει να μεινη εως τα Φωτα.
- Υστερα παει η οικογενεια στην εκκλησια και στην επιστροφη ο νοικοκυρης κρατει την εικονα για να καμη τζη το ποδαρικο. Υστερα κανει σε ολυς την "καλη ντως χ'ερα" με λεφτα. Υστερα απ' αυτα περιμενουν και τον "καλοποδαρο" (που ειναι ειδοποιημενος απο πριν) για να καμη το ποδαρικο. Τον φιλευουν με γλυκα και λεφτα.
Στο Λασηθι "βαστα μια πετρα και τη βαζει στη μεση του σπιτιου, καθιζει επανω
και λεει :
Καλημερα στην αφεδι'α σας, καλ'ια αγια αρχιμενια
Κλου κλου στ' αρν'ιθια σας,
στ' αρνι'α σας και ρ'ιφια σας.
Να κλωσησ' η γι-ορνιθ'α σας,
να γεννηση κ' η α'ι'λι'α σας,
να γκαστρωθη η γα'ι'δ'αρα σας,
να καμη ενα πουλαρι.
Αρνια και ρ'ιφια θηλυκα,
και κοπ'ελια ασιρνικα.
Οσο βαρος εχει τουτηνε η πετρα,
τοσο χρυσαφι να μπαινη στο σπιτι σας!
- Την αρχιχρονια δε μπαινει στο σπιτι δανεικη φωθι'α. Μουδ'ε γαλα.
- Την αρχιχρονια δε διδουν σκουπιδια, για να μη φυγουνε τα καλα του σπιθιο'υ.
- Την αρχιχρονια δε διδουν τιποτα δανεικο για να μη φυγουνε τα καλα. Δε μαλλωνουν, για να μη μαλλωνουν ολο το χρονο. Δεν πινουν γιατρικα. Δε νοματιζουνε ψυλλους, μποντικους, κ.λπ. για να μη γεμιση το σπιτι.
- Αν ο νοικοκυρης ειναι κυνηγος πρεπει την ημερα τση αρχιχρονιας να σκοτωση ας ειναι και μιαν ορνιθα μεσα στο κο'υμο, για να σκοτωνη ολο το χρονο λαγους και περδικες.
Τον παληο καιρο ο χρονος αρχιζε απο το Σετεμπρη. Εξακολουθουν ομως ακομη να σεβωνται την ημερα αυτη και πηγαινουν στην εκκλησια για να περασουν καλο χειμωνα.
Για να δης αν'ε ζησης ολακερο το χρονο περνεις ενα καρυδι, τα μεσανυχτα την 31 Αγουστου το βανεις στα κεραμιδια και πας να κοιμηθης. Την πρωτη του Σετεμπρη σπας το καρυδι. Αν βγη ολοκληρο θε νασαι γερ'ος ολο το χρονο.

( Κρητη )



Οι γυναικες τηγανιζουν λουκουμαδες, που τρωνε το βραδυ της παραμονης. Βαζουν μεσα κι ενα νομισμα. "Σε οποιον πεσ' θα ειν' η τυχη τ'". Το τραπεζι στρωνεται με μεγαλοπρεπεια. Πιστευεται οτι συντρωει κι ο Αγιος Βασιλης. "Βγαζ' ς κι ενα πιατο για τον Αη-Βασιλ' στη b'αντα. Θα τυχ' κανας ξενος να το φαει". Το κοψιμο της βασιλοπιττας γινεται απ' το "νοικοκυρη". Εκεινος που θα βρει το νομισμα θα ειναι ο τυχερος της χρονιας. Πρωτα κοβουν το κομματι του Αη-Βασιλη, υστερα των ξενητεμενων, του "ζητιανου" που το δινουν σε καποιο φτωχο, του νοικοκυρη και των αλλων μελων της οικογενειας.
Τα χαραματα, με το σκοταδι ακομα, τα παιδια "φερνουνε τον Αη-Βασιλ' για το καλο τ' χρον' ", γυριζουν δηλαδη τα σπιτια με την εικονα του αγιου και κανουν ποδαρικο. Τους δινουν γλυκα και χρηματα. Στον Τριποταμο, το ποδαρικο γινεται αλλιως. Μολις τελειωσει η λειτουργια της Πρωτοχρονιας παιρνει ο παπας την εικονα της γεννησης μαζι με τους επιτροπους και τον παλιο και το νεο καβο και τη γυριζουν σ' ολα τα σπιτια. Βασταει θυμιατο και μια λαμπαδα απο καθαρο κερι, η, αν δεν επιτρεπει ο καιρος, λαδοφαναρο.
Ανημερα της Πρωοχρονιας ολα τα σπιτια εχουν στρωσει στη σαλα ενα τραπεζι με ποτα και γλυκισματα, κουραμπιεδες, "φοινικια" "ψαρακια" κ.λπ. Οι αντρες πηγαινουν απ' το 'να σπιτι στ' αλλο για να ευχηθουν και κερνιουνται μοναχο'ι τους απ' το τραπεζι. Οι γυναικες δε βγαινουν αυτη τη μερα' μενουν στο σπιτι και υποδεχονται τους επισκεπτες. Στα χωρια το τραπεζι το 'χουν στρωμενο μεχρι του Αη-Γιαννιου.

( Τηνος )



Αν απο το βραδυνο φαγητο της παραμονης του Αγιου Βασιλειου περισσεψη ψωμι η τυρι, τα μεσανυχτα πηγαινουν και κλεβουντο νερο στις βρυσες, οπως κανουν και του Αγιου Ανδρεα με τα μπ'ολια, και ραντιζουν μ' αυτο τον δρομο και το σπιτι. Αφηνουν ομως τωρα στη βρυση ψωμι για να πλουτινη η σοδεια και το τυρι για να πανε καλα τα γιδοπροβατα τους ολη τη χρονια. Χαρα και τωρα στον πρωτο. Αυτος παιρνει την ευτυχια της χρονιας.
Το πρωι του Αγιου Βασιλειου, μολις σηκωθουν απο τον υπνο, επιδιωκουν να ιδουν, πρωτα πρωτα, προβατα η καλους και νεους ανθρωπους. Οσοι θα το επιτυχουν αυτο, ο καινουργιος χρονος θα τους παη καλα. Αλλοιμονο σ' οσους ιδουν αρρωστιαρηδες, γερους η γριες, αποκοιμισμενους ανθρωπους η διαφορα ζωα εκτος απο τα προβατα. Γι' αυτους ο καινουργιος χρονος δεν θα παη καθολου καλα. Παντοτε θα ειναι αρρωστοι κι αποκοιμισμενοι.
Οσοι εχουν προβατα, γιδια, αγελαδες η αλλα ζωα, το πρωι του Αγιου Βασιλειου θα πανε να τα περιποιηθουν η απλως να τα ιδουν με τηγανιτες θηλυκα προσωπα του σπιτιου, ηλικιας μεχρι 15 ετων, ανυπανδρα και καθαρα. Τα σηκωνει ενα-ενα και τα κτυπα με την ποδι'α της και τουτο για να γεννησουν ολο θηλυκα και να πληθυνουν. Αν ομως τα ιδη αρσενικο προσωπο, τοτε θα γεννησουν ολο αρσενικα και δεν θα μεγαλωση το κοπαδι τους ολη τη χρονια.
Του Αγιου Βασιλειου φτιαχνουν κουλουρια με ζαχαρη και ζυμαρι. Οποιος εχει ζωα, κρεμαει ενα, δυο εως τρια, πισω απο την πορτα του σπιτιου του, για να βρισκωνται μεχρι του Αγιου Βασιλειου της αλλης χρονιας. Ετσι το κοπαδι του θα παη καλα ολο το χρονο. Εκτος απ' αυτο, ο τσοπανος βαζει δυ'ο κουλουρια ανα ενα σε καθε κερατο του κριαριου η του τραγου. Με το τιναγμα του ζωου, αν τα κουλουρια σταθουν με τη καλη τους οψη, τοτε το κοπαδι θα παη ολο το χρονο καλα. Αν ομως σταθουν με την αναποδη, τοτε το κοπαδι δεν θα παη καλα.
Φτιαχνουν επισης και βασιλοπιττα με πλιχουρι και ρυζι. Ριχνουν μεσα ενα νομισμα, κι οποιος θα το βρη θα ειναι ο τυχερος του σπιτιου ολη την καινουργια χρονια. Αν ειναι καλος, θα ευτυχηση το σπιτι, αν οχι, θα δυστυχηση.
Οι κτηνοτροφοι, εκτος απο το νομισμα, ριχνουν στην πιττα μια φουρκο'υλα ξυλινη, ενα φυλλο απο πουρναρι κι ενα χορταρακι. Ο τυχερος του πρωτου ολη τη χρονια θαχη τ' αλογα, του δευτερου θαναι γιδοβοσκος και του τριτου βοσκος στα προβατα.
Την Πρωτοχρονια δεν ταξιδευουν για να μη βρισκωνται ολη τη χρονια στους δρομους.

( Ηπειρος )


(απο : "καλωσορισματα και καλοπιασματα - ηθη και εθιμα υποδοχης
του νεου ετους", ερευνα - επιλογη Ελενη Σταματοπουλου, εορταστικη
εκδοση - εκτος εμποριου - του εργαστηριου βιβλιοδεσιων Μπαμπη Λεγγα
σε 450 πανοδετα αντιτυπα - διαστ. 10x15 εκ., αθηνα - 1999 )


Στη μνημη :

του πιο αγαπητου μου θειου, του θειου Ηλια, απο τα Χανια,
του εκ Τηνου, απο τον πατερα μου, προγονου μου Εμμανουηλ,
και της βορειο-Ηπειρωτικης καταγωγης προγονης μου Αθανασιας,
των, επισης, βορειο-Ηπειρωτικης καταγωγης, απο τη μητερα μου,
προγονων μου, Δρακο-Γιαννη και Ψαρρο-Μαριγως.


Στους εν ζωη συγγενεις μου,
καθως και φιλους/ες
που ελκουν την καταγωγη τους
απο τους ιδιους αυτους τοπους,
σ' ολους τους φιλους/ες μου,

Σ' ολους και ολες σας,

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!


FAUSTO PAPETTI


Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2011

ΟΡΦΙΚΟΙ ΥΜΝΟΙ

Ετσι κι αλλιως παντα
θα διαφωνουμε για
το τι ειναι τεχνη.
Ενα μονο ειναι σιγουρο, τεχνη
ειναι να κανεις καθε τι παλιο
καινουργιο, να ανακαλυπτεις
νεους τροπους επικοινωνιας η
να ξεθαβεις αυτα που σκοπιμως
θαφτηκαν.
Ετσι κι αλλιως ολοι ταξιδευουμε για το ταξιδι.

Τακης Βινης

(απο : "Πνοες", 3μηνιαιο περιοδικο
λογοτεχνικης ομαδας ΙΔΕΟΠΝΟΟΝ, τευχος 6)




...του Τακη Βινη
(ο πιανιστας)

Στην Αφροδιτη

Ουρανια, πολυ'υμνητη, φιλομμειδης Αφροδιτη,
θαλασσογ'εννητη, γεννητρια θεα, νυχτογλεντ'ηστρα, σεμνη,
νυχτερινη, προξενητρα, δολοπλοκα μητερα της Αναγκης'
γιατι απο σενα γινονται τα παντα, και υπεταξες συ τον κοσμο
και κυριαρχεις στα τρια μεριδια, γεννας τα παντα,
οσα στον ουρανο υπαρχουν και στη πολυκαρπη τη γη
και στον βυθο της θαλασσας, σεμνη παρακαθ'ημενη του Βακχου,
που τερπεσαι στις ευωχιες, νυμφοστολιστρα μητερα των Ερωτων,
με Πειθω ηδονοπλ'αγιαστη, κρυφη, χαριτοδοτρια,
φανερη και αφανης, ωραιοπλοκαμη, ευπατ'ερεια,
ω νυμφικη συνδειπνη θεων, σκηπτουχα, λυκαινα
τεχνοδοτρα, ανδροφιλη, περιποθητη, ζωοδ'οτειρα,
εσυ που τους ανθρωπους εζευξες με αναγκες αχαλινωτες
και το πολυαριθμο γενος των ζωων με θελγητρα ερωτομανη.



Του Ερωτος

Επικαλουμαι τον μεγαλο, αγνο, ερασμιο, γλυκυ Ερωτα,
τον ε'υτοξον, τον φτερωτο, τον πυρ'οδρομο, τον ταχυ σε ορμη,
που παιζει με τους θεους και τους θνητους ανθρωπους,
τον επιδεξιο, τον διφυλο, των παντων που κατεχει τα κλειδια,
του ουραν'ιου αιθερος, της θαλασσας, της γης, κι οσες πνοες
στους θνητους παντογ'ονες τρεφει η χλο'οκαρπη θεα,
κι οσες ο ευρυχωρος Ταρταρος εχει κι ο θαλασσ'ογδουπος ποντος'
γιατι μονον εσυ κρατας το πηδαλιον ολων αυτων.
Αλλα, μακαριε, με καθαρες διαθεσεις συνδεσου με τους μυστες,
κι αποδιωχνε απ' αυτους τις φαυλες κι αλλοκοτες ορμες.



( μτφ. Δ. Π. Παπαδιτσας - Ε. Λαδια )

Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2011

Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2011

ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΡΕΛ



ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΤΕΡΙΑ


Τα ταξιδια, οπως οι καλλιτεχνες, γεννιωνται, δεν γινονται. Χιλια διαφορετικα περιστατικα συμβαλλουν σ' αυτα, μερικα ηθελημενα η καθορισμενα απο τη θεληση - ο,τι και να λεμε. Ανθοβολουν αυτοματα απο τις αξιωσεις του χαρακτηρα μας, και τα καλυτερα δεν μας οδηγανε μοναχα προς τα εξω στο χωρο, αλλα το ιδιο και προς τα μεσα. Το ταξιδι μπορει να ειναι μια απο τις πιο ανταμειπτικες μορφες ενδοσκοπησης...

Οι σκεψεις αυτες αηκουν στη Βενετι'α, τα χαραματα, καθως τη βλεπω απο το καταστρωμα του πλοιου που θα με παει, αναμεσα απο τα νησια, στην Κυπρο' μια Βενετι'α που τρεμουλιαζει σε χιλια νεροκαθρεφτισματα, δροσερη σαν πελτ'ες. Ητανε σαμπως καποιος μεγαλος ζωγραφος, που τον χτυπησε τρελλα, ναχε πεταξει το κουτι με ολα του τα χρωματα στον ουρανο για να ξεκουφανη το εσωτερο ματι του κοσμου. Συννεφο και νερο εσμιξαν μαζι σταλαζοντας χρωματα, ανακατευθηκαν, αναχωνευθηκαν, ρευστοποιωντας καμπαναρια κ' εξωστες και σκεπες που επεπλεαν στο χωρο, σαν κομματια απο καποιο πολυχρωμο τζαμι παραθυρου που βλεπει κανεις αναμεσα απο καμμια ντουζινα διαφραγματα απο λεπτο κινεζικο χαρτι. Κομματια ιστοριας με πιτσυλιες απο χρωματα κρασιου, πισσας, ωχρας, αιματος, πυροκιτρινου οπαλλιου και ωριμου σταχυου. Ολα τουτα μαζι στραγιζουνε απαλα πισω στις ακρες σ' ενα αυγινο ουρανο αναλαφρα γαλαζιο σαν αυγο περιστεριου.

Ολ' αυτα, απαλα σαν αφηρημενη ζωγραφια, λικνιζοντας τα στις σκεψεις μου - ολον ετουτο τον συνωστισμο των καθεδρικων ναων και των παλατιων, τον προβαλλα στην εντονα φωτισμενη μορφη του Στανταλ καθως καθεται για παντα σε μιαν ορθοπλατη καρεκλα στου Φλορι'αν πινοντας κρασι, η στη μορφη του Κορβο, που φτερουγιζει σαν πελωρια νυχτεριδα σ' αυτες τις μαγεμενες αλλεες μεσα στο φασματωδες φως...

Τα περιστερια κατακλυζουν τα καμπαναρια. Ακουω τα φτερουγισματα τους επανω απ' το νερο σαν ριπισματα βενταγιας σε μια μεγαλη καλοκαιριατικη αιθουσα χορου. Και το βαπορεττο στο Μεγαλο Καναλι χτυπαει απαλα σαν ανθρωπινος παλμος, σταματωντας και ξαναρχιζοντας υστερ' απο καθε δισταγμο που σημαδευει καποιο σταθμο. Τα κρυσταλλινα παλατσα των Δογηδων κονιορτοποιουνται σ' ενα γυαλινο γουδι, περασμενα σε συνωστισμο αναμεσα απο ενα πρισμα. Η Βενετι'α δεν θα ειναι ποτε μακρυα απο μενα στην Κυπρο - γιατι το λιονταρι του Αγιου Μαρκου καβαλλαει ακομη τους υγρους αγερηδες της Αμμοχωστου, της Κυρηνειας...

Ειν' ενα καταλληλο σημειο ξεκινηματος του ταξδιωτη για τη Μεση Ανατολη...
[... ]

( απο : "πικρολεμονα" του Λωρενς ... < Νταρρελ > ..., σελ. 13-14, μτφ. Αιμιλιου Χουρμουζιου, εκδ. "εκδοσεις γρηγορη", αθηνα - 1959 )

Δευτέρα 26 Δεκεμβρίου 2011

ΧΕΝΡΥ ΜΙΛΛΕΡ ( 2 )


... του Χενρυ Μιλλερ
( Antoine the Clown)



[... ].
Να κρατας το πνευμα σου αδειο, ειναι ενα κατορθωμα καλο για την υγεια. Να μην εχης πει λεξη μια ολοκληρη μερα, να μην εχης δει εφημεριδα, να μην εχης ακουσει ραδιοφωνο, μητε κουτσομπολιο, ναχης αφεθη απολυτα, πλερια, στην τεμπελια, να εισαι απολυτα, πλερια αδιαφορος στη μοιρα του κοσμου, ειναι η καλυτερη γιατρικη. Σταλια - σταλια ξερνας τη βιβλιακη σου κουλτουρα' τα προβληματα λειωνουν και διαλυονται' οι δεσμοι κοβονται σιγα - σιγα' η σκεψη, οταν καταδεχτης να της δοθης, γινεται πολυ πρωτογονη' το κορμι μεταμορφωνεται σ' ενα καινουργιο, θαυμαστο οργανο' κοιταζεις τα φυτα, τις πετρες, τα ψαρια, με ματια διαφορετικα' αναρωτιεσαι προς τι τοσες συμπλοκες και φρενιτικοι αγωνες' ξερεις πως εχει ξεσπασει ενας πολεμος, μα το λογο που οι ανθρωποι παιρνουν μια τετοια ευχαριστηση, με το να αλληλοσφαζωνται, δεν τον καταλαβαινεις' κοιταζεις ενα μερος σαν την Αλβανια - την ειχα συνεχως μπρος στα ματια μου - και λες : χτες ηταν ελληνικη' σημερα ειναι ιταλικη' αυριο θαναι ισως γερμανικη η γιαπωνεζικη' και την αφηνεις ναναι ο,τι την ευχαριστει. Οταν εισαι σε αρμονια με τον εαυτο σου, λιγο ενδιαφερει η σημαια που κυματιζει στο κεφαλι σου η σε ποιον ανηκει τουτο η εκεινο η αν μιλαν εγγλεζικα η αλαμπουρνεζικα. Δεν υπαρχει πιο μεγαλη, πιο εξαιρετικη ευλογια, απο την απουσια των εφημεριδων, απο την ελλειψη νεων για το τι κανουν οι ανθρωποι στις τεσσερεις γωνιες του κοσμου για να κανουν τη ζωη πιο νοιωσιμη η πιο αβιωτη. Αν μοναχα μπορουσε κανεις να περιοριση τον Τυπο, τι μεγαλο βημα προοδου θα καναμε, ειμαι βεβαιος ! Ο Τυπος γενναει το ψεμμα, το μισος, την απληστια, το φθονο, την υποψια, το φοβο, την πονηρια. Τι να την κανουμε αυτη την αληθεια που μας σερβιρουν τα καθημερινα φυλλα? Εκεινο που μας χρειαζεται ειναι η ειρηνη, η μοναξια, το ραχατι. Αν μπορουσαμε ολοι ν' απεργησουμε και ν' αρνηθουμε ειλικρινα καθε ενδιαφερον για το τι κανει ο γειτονας, ισως να φταναμε να υπογραφαμε ενα καινουργιο συμβολαιο ζωης. Πρεπει να μαθουμε να κανουμε χωρις τηλεφωνο, ραδιοφωνο κ' εφημεριδες, μηχανες καθε ειδους, εργοστασια, φαμπρικες, ορυχεια, εκρηκτικες υλες, θωρηκτα, πολιτικους, νομομαθεις, κονσερβες, τρυκ, ακομα και ξυριστικες λεπιδες και σελλοφαν, τσιγαρα και παραδες. Ονειρο, καπνος, βεβαιοτατα. Οταν οι ανθρωποι απεργουν, το κανουν για να επιτυχουν καλυτερες συνθηκες δουλειας, καλυτερες αμοιβες, ωστε να γινουν κατι τι αλλο απο κεινο που ειναι.
[... ].


( μερος1ο, σελ. 43-44, ως εις την προηγουμενη αναρτηση )

"... to paint is to love again"


ΧΕΝΡΥ ΜΙΛΛΕΡ


[...].
Το δευτερο επεισοδιο ηταν μια επισκεψη στο Αστεροσκοπειο της Αθηνας. Την κανονισε ο Θεοδωρος Στεφανιδης για τον Νταρρελ και για μενα, που σαν ερασιτεχνης αστρολογος εχει κανει πραγματικα σπουδαιες αστρονομικες ανακαλυψεις. Οι επισημοι μας υποδεχτηκαν πολυ εγκαρδια, χαρη στη βοηθεια που τους δοθηκε απο τους συναδελφους τους τους Αμερικανους πανω στη δουλεια τους. Δεν ειχα ξανακοιταξει σε τηλεσκοπιο απο αστεροσκοπειο. Φανταζομαι πως ουτε κι ο Νταρρελ. Μας εκανε πολυ μεγαλη εντυπωση, αν και οχι οπως την περιμεναν οι φιλοι μας. Οι παρατηρησεις μας, που ηταν απλο'ι'κες κ' εκστατικες, φαινεται πως τους ξενισαν. Ασφαλως οι αντιδρασεις μας, στα θαυματα που μας ξεσκεπασαν, δεν ηταν οι σωστες. Δεν θα ξεχασω ποτε την εκπληξη τους οταν ο Νταρρελ, που εβλεπε τις Πλειαδες, φωναξε ξαφνικα : " Ρ ο δ ο σ τ α υ ρ ο ς ". Τι ηθελε να πη μ' αυτο? " τον ρωτησα. Ανεβηκα κι εγω να δω μονος μου. Δεν ξερω αν μπορω να περιγραψω τι ενοιωσα μπρος σ' αυτο το θεαμα ενος θρυμματισμενου κοσμου απο αστρα. Η εικονα που θαχω παντοτε ειναι αυτη της Σαρτρ, εναν λαμπερο ροδακα, θρυμματισμενο απο χειροβομβιδα. Δινω σ' αυτη την εικονα διπλο η τριδιπλο νοημα - μιας φρικτης ομορφιας ακαταλυτης ενος κοσμικου βιασμου, ενος ερειπωμενου κοσμου κρεμασμενου στον ουρανο σαν μοιραιο προμηνυμα με τον αιωνιο χαρακτηρα της ομορφιας, εστω και κατεστραμμενης και βεβηλωμενης αιωνια. " Οπως στα ψηλα ετσι κ' εδω κατω ", λεει το ρητο του Ερμη του Τρισμεγιστου. Σαν δης τις Πλειαδες μεσα απο ενα δυνατο τηλεσκοπιο, θα νοιωσης την υπεροχη και φοβερη αληθεια αυτων των λογων. Στα πιο ψηλα του πεταμετα, προ παντων τα μουσικα και τ' αρχιτεκτονικα, γιατι αυτα τα δυο ειναι ενα, ο ανθρωπος δινει την ψευδαισθηση πως συναγωνιζεται την ταξη, το μεγαλειο και τη λαμπραδα του ουρανου στους παροξυσμους του της κατστροφης, το κακο και η ερημωση που σκορπα ειναι ασυγκριτα οσο δεν εχουμε σκεφτη τη μεγαλη αναστατωση των αστρων, που την φερνουν οι ταραχες του νου αυτου του αγνωστου Μαγου. Οι φιλοι μας εχουν μεσανυχτα απο τετοιες σκεψεις, μιλησαν για το βαρος, τις αποστασεις, κλπ. Ειχαν ξεμακρυνει απο τη συνηθισμενη δραστηριοτητα των συνανθρωπων τους, αλλα μ' αλλο τροπο απο τον δικο μας. Γι' αυτους η ομορφια ειναι τυχαια, για μας ειναι το παν.
[...].


(απο : " Ο κολοσσος του Μαρουσιου ", μερος 2ο, σελ. 96-97, μτφ.
ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΡΑΝΤΩΝΗ, εκδ. "ΠΛΕΙΑΣ", αθηνα - 1974)



Κυριακή 25 Δεκεμβρίου 2011

Σάββατο 24 Δεκεμβρίου 2011

ΤΑΚΗΣ ΠΑΠΑΤΖΩΝΗΣ




Χριστουγεννιατκη αγρυπνια


Εξωτικος στην ακρια των κοιλαδων
περιμενα τη σημερνη γιορτη στο σκοτος των λαμπαδων,
αποκληρος της φωταψιας των ημερησιων ηλιων -
γονατιστ'ης, και νηστευτης, και αποβλητ'ης των χιλιων
δαιμονικων ταξιαρχιων... Μ' αδικα εταλαιπωρουν
τη θυελλα των νοηματων μου, τη ρωμη των γονατων,
γιατι - το ξερω, αλιμονον ! - τις πανοπλιες εφορουν
τα εκατομυρια των λαων, που ερειπια στρατευματων
καταντησαν τα ελεεινα... Και θλιβω των ματιων σου
το φεγγος με το πικραμα των λυπηρων δακρυων
που ο αμαρτωλος εσωριασα στων αλλων των δεινων μου
τα πληθη και το πιο φριχτον : ιδιο αβουλο θηριον
αντις παν'ηγυρη ευλαβη να στησω κ' ιερουργιαν
αρμονικην, υμνητικη της θειας καλωσυνης
να διαλαλω εγω δεχομαι με ανοητη απραξια
τον Αρχοντα, το Αλφα και Ωμεγα της Χριστιανοσυνης !..
Αλιμονο' των αγριων λαων η ορμητικη ανταρα
και την ειρηνη ταραξε της μεσα μου ευλογιας,
κ' αιστανομαι απειλητικα του θεου μου την καταρα
και μακρυν'αμενο απο με το Τεκνον της Μαριας...
Και ο ανηλεητος ασκητης τρεμω μην ταχα σφαλω'
μην ενωθω με τους θνητους πολεμιστες και γινω
του Σατανα η συνεργεια - που τοτε πια θα ψαλω
οχι υμνο των Χριστουγεννων, μα θρηνο...


ΤΟ ΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΒΗΘΛΕΕΜ

... του Albrecht Durer !
( η προσκυνηση των μαγων - χαρακτικο)


ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ε'.

[...].
Ειναι αδιαφορον εαν η αυστηρα επιστημη της σημερον απορριπτει την "μαγειαν". Εκεινο το οποιον ενδιαφερει ειναι οτι οι "μαγοι" ηκμασαν απο της πολυ μακρυνης αρχαιοτητος, ακομη και απο των Ορφικων χρονων εις την Ελλαδα, οτι δε η Αστρολογια, η Αστροσοφια, η Αλχημεια, η Ιατροσοφια και τοσαι αλλαι αποκρυφοι επιστημαι (εκ των οποιων προηλθον αι καθαραι επιστημαι της σημερον, η Αστρονομια, η Χημεια, η Φαρμακευτικη κ.λ.π.) ησαν εις το παρελθον το αντικειμενον της ενασχολησεως των μαγων ολων των εποχων.
Ειδικωτερον, μαγοι και μαλιστα κατ' εξοχην, ωνομαζοντο οι αστρολογοι, προ παντος εις τας ανατολικας χωρας, την Μηδ'ιαν, την Περσιαν και την Χαλδαιαν. Ουτοι παραλληλως κατειχον και ιερατικον αξιωμα, διοτι εθεωρουντο οι σοφωτεροι ολων και οι ικανοι να προειπουν τα μελλοντα δια των μαντικων μεθοδων, τας οποιας εχρησιμοπο'ιουν, προ παντος δε δια της εξετασεως των αστρων. Εις το βιβλιον του Δανιηλ αυτοι οι μαγοι αναφερονται δεκακις και αποκαλουνται πεντακις σοφοι και επαοιδο'ι.
[...]
Βεβαιον ειναι οτι δια μεσου των αιωνων η μαγεια εξεπεσεν, οταν πολλοι εκ των μαγων, δια της δραστηριοτητος των, απεδεικνυοντο γοητες, απατεωνες και αγυρται. Δεν ειναι ομως ποτε δυνατον να ισχυρισθη κανεις οτι οι αστρολογοι, οι αλχημισται, οι ιατροφιλοσοφοι και γενικωτερον οι μαγοι υπηρξαν εν τω συνολω των απατεωνες και αγυρται. Αντιθετως ησαν οι επιστημονες και οι σοφοι της αρχαιοτητος, οι μυσται, διδασκαλοι και ιεροφανται, οι οποιοι εξεπροσωπουν τα αποκρυφα ταγματα της Ανατολης, της Αιγυπτου και της Ελλαδος, του Ορφισμου και του Πυθαγορισμου, του Ερμητισμου και της Καβαλα, καθως και αλλων εσωτεριστικων και αποκρυφολογικων ρευματων. Ουτοι ησχολουντο συγχρονως με την μελετην των φυσικων φαινομενων, αναδειχθεντες εις τους θεμελιωτας της εν γενει συγχρονου επιστημης, τοτε μεν χαιροντες της μεγαλυτερης τιμης, διοτι ελογιζοντο και ησαν πραγματι οι σοφοι, μεχρις ακομη και του μεσαιωνος, τωρα δε δικαιουμενοι της ευγνωμοσυνης της ανθρωποτητος, διοτι ανευ αυτων δεν θα υπηρχε γνωσις.
Ειδικως, οι μαγοι-αστρολογοι, υπηρξαν οι θεμελιωται της Αστρονομιας. Δεν ειναι δε καθολου ανεξηγητον διατι ο Kepler, ο ιδρυτης της νεωτερας Αστρονομιας, ο "νομοθετηςτου ηλιακου συστηματος" ητο συγχρονως αστρονομος και αυτοκρατορικος αστρολογος της αυλης του Ροδολφου του Β' εις την Βεν της Δανιας, κατ' αυτον ακομη τον 17ον μ.Χ. αιωνα.
Εφ' οσον λοιπον οι αστρολογοι ησαν οι κατ' εξοχην μαγοι και εφ' οσον , ως ειναι γνωστον, ουτοι εξηταζον τας κινησεις των φυσικων ουρανιων σωματων δια να προβλεπουν τα μελλοντα, εφ' οσον μαλιστα, προκειμενου περι του Ιησου-Χριστου, προειδον την Γεννησιν Του (χωρις και να διαψευσθουν), βασει παρατηρησεων, γενομενων επι "αστερος", δεν ειναι δυνατον να αμφισβητηται το οτι ο "αστηρ" τον οποιον παρετηρουν ητο σωμα φυσικον η φαινομενον φυσικον. Διοτι, επι πλεον, η καταστρωσις των ωροσκοπιων, βασει των οποιων προελεγον ειδικως τας γεννησεις μεγαλων ανδρων και βασιλεων, επετυγχανετο αφ' ενος δια της χρησιμοποιησεως θεμελωδων τινων στοιχειων εκ της γνωσεως των επι των φυσικων αστερων και αφ' ετερου δια της παρακολουθησεως των κινησεων των φυσικων αστερων.
Υπαρχει, συνεπως, μια πληρης κατοχυρωσις εξ' αυτης ταυτης της Ευαγγελικης αφηγησεως του Ματθαιου, οτι ο αστηρ των μαγων πρεπει να ητο φυσικος αστηρ, επειδη ακριβως εκεινοι οι οποιοι τον παρετηρησαν ησαν μαγοι' επειδη ησαν οι αστρονομοι της εποχης του Χριστου, οι ασχολουμενοι με τους φυσικους αστερας.
[...]

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ'.

[...]
Κατωτερω θα δειχθη, οτι η συγκεντρωσις των πλανητων του 6 π.Χ.* δεν ειναι αλλο τι η ο "αστηρ της Βηθλεεμ" και οτι δι' αυτης η Ευαγγελικη περικοπη του Ματθαιου ερμηνευεται απολυτως, μαλιστα δε και ως προς τα ακανθωδη σημεια, της οδηγησεως των μαγων υπο του αστερος και της στασεως του αστερος "επανω ο'υ ην το παιδιον" και επι πλεον - το και σπουδαιοτερον - δι' αυτης καθισταται δυνατος ο ακριβης καθορισμος του χρονου Γεννησεως του Ιησου, οστις και ευρισκεται εν απολυτω συμφωνια προς τας σχετικας πληροφοριας των Ευαγγελιστων.
[...]


*σημ. του blogger :
Η συγκεντρωση αυτη των Πλανητων, αρχισε την αρθρωση της απο της 23ης Οκτωβριου του 9 π.Χ. και η πληρης εξαρθρωση της τελειωσε μετα 5 χρονια και 10 μηνες περιπου, την 1η Σεπτεμβριου του 3 π.Χ.


( απο : Κ. Σ. ΧΑΣΑΠΗ ** "Ο Αστηρ της Βηθλεεμ - αστρονομικος
προσδιορισμος του χρονου γεννησεως του Ιησου Χριστου",
κεφ. ε' - σελ. 61,62,63 και κεφ. ια' - σελ. 171, εκδοσεις Α. Καραβια, αθηνα - Δεκ. 1969 )


** Θυμαμαι,
τον σοφο αυτον μαθηματικο-αστρονομο, οταν σε μια 4μελη παρεα - μεταξυ των οποιων ο γυιος του Σταυρος, οπερατερ, γνωστος στους... σινεφιλ - ο Νικος Παναγιωτοπουλος, σκηνοθετης - επισης γνωστος στους... σινεφιλ - ο Βασιλης Διοσκουριδης - γνωστος εκδοτης- φιλων, γυμνασιοπαιδων εξηγουσε στον καθ' εναν μας, στον θολο του Αστεροσκοπειου της Πεντελης που μολις ειχε εξοπλιστει με το καλυτερο και μεγαλυτερο τηλεσκοπιο των Βαλκανιων, του οποιου ηταν ο δ/ντης, τα "μυστικα", την "μαγεια" και την κρυφη γητει'α των αστεριων και τ' ουρανου, για αρκετα σαββατοκυριακα.



Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου 2011

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

...του Γ. Ιακωβιδη


...του El Greco



ΟΙ ΣΤΙΧΟΙ 'Σ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΟΥ


Οι στιχοι 'ς την πατριδα μου εινε καθαριο μελι,
Απ' της καρδιας βυζαινονται το ανθος μυστικα,
Μεσα 'ς το νου φυλαγονται, 'σα μεσα σε κυψελη,
Κ' εινε στολιδια της χαρας, της λυπης γιατρικα.
Οι στιχοι 'ς την πατριδα μου εινε καθαριο μελι.

Οταν γλεντουμ' ακουραστα του γαμου τις ημερες
Κ' η νυφη σερνη το χορο 'μπροστα καμαρωτη,
Με στιχους την παινευουνε παρθενες συμπεθερες
Και ζωντανευ' η ορεξι και ο χορος κρατει
Οσω γλεντουμ' ακουραστα του γαμου τις ημερες.

Οι στιχοι, οταν οι πληγες του χαρου μας λαβωνουν ,
Σε μυρολογι' ακουονται καταμαυρα, βαρεια,
Μαζη ξεσχιζουν την καρδια και τηνε βαλσαμωνουν
Και φερνουν με τα δακρυα και την παρηγορια
Οι στιχοι, οταν οι πληγες του χαρου μας λαβωνουν.

Καθ' α'ι Βασιλη και Χριστου, καθε Λαμπρη και Φωτα,
Ημερες για τα σπητια μας ευχων και παιγνιδιων,
Χελιδονακια της χαρας μας φτανουν πρωτα πρωτα
Και κελα'ι'δουν οι στιχοι μας 'ς τα χειλη των παιδιων
Καθε α'ι Βασιλη και Χριστου, καθε Λαμπρη και Φωτα.

Του ριζικαρη τ' α'ι Γιαννιου γιορτη 'σαν ξημερωση
Καθουντ' οι νιες ολογυρα 'ς ταμιλητο νερο
Και καθεμιας τη μοιρα της θαρθη να φανερωση
στιχακι ποτε ολογλυκο και ποτε αγκαθερο,
Του ριζικαρη τ' α'ι Γιαννιου γιορτη 'σαν ξημερωση.


( απο : " Ανθολογια Κωστη Παλαμα - τα τραγουδια της πατριδας μου",
εκλογη Γ. Κ. Κατσιμπαλη και Αντρεα Καραντωνη, εκδ. "Εστιας" -
Ι. Δ. Κολλαρου & Σιας Α. Ε. , αθηνα 1986, σφραγιδα - υπογραφη του
Ιδρυματος Κωστη Παλαμα )


ΔΙΔΩ ΚΑΙ ΑΙΝΕΙΑΣ

Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου 2011

ΕΜΙΛΥ ΝΤΙΚΙΝΣΟΝ

... του Νικολαου Γυζη !
(παπαρουνα & τουλιπες)



269


Αγριες νυχτες - Αγριες νυχτες !
Αν ημασταν μαζι
Για μας οι αγριες νυχτες
Θα 'ταν μονο χλιδη !


Ανωφελος - ο αγερας -
Σαν βρει η Καρδια λιμανι -
Πεταξε την Πυξιδα -
Πεταξε και το Χαρτη !

Λαμνοντας στην Εδεμ -
Α - η Θαλασσα !
Ας εδενα - τη νυχτα αυτη -
Σ' εσενα !


( απο : "44 ΠΟΙΗΜΑΤΑ & 3 ΓΡΑΜΜΑΤΑ", επιλογη, μτφ., σχολιασμος,
επιμετρο Ερρικος Σοφρας, προμετωπιδα Μακης Θεοφυλακτοπουλος,
εκδ. "Το Ροδακιο", αθηνα - 2005, isbn 960-7360-99-0 )



Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2011

ΑΣΗΜΑΚΗΣ ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ


... του Ορεστη Κανελλη !

( απο δεξια, πανω, κατω κι αριστερα,
κατα σειραν : 2 σπουδες - καρβουνο,
"pieta" - 1941 )














Ποδοσφαιρικο ματς


Εικοσιδυο λεβεντες και μια μπαλλα
τις ωρες της δουλειας και της σχολ'ης μας
με ιδανικα τις γεμισαν μεγαλα -
να φτιαξουν, λεει, το μελλον της φυλης μας !
Ποδια στραβα, στραβα μυαλα και χερια,
κωλοπηδουν να πιασουνε τ' αστερια !

Ορμουν, χτυπουν και κουτουλουν σα βοδια,
να βρουν το νοημα της ζωης στην παλη'
ολο τους το μυαλο πηγε στα ποδια
και λες κλωτσαν πια τ' αδειο τους κεφαλι -
και ζουν κι αυτοι κι ο λαος μια καταδικη
αναμεσο στην ηττα και στη νικη !

Νοικοκυραιοι φτωχοι μαγαζατ'οροι
κινο'υν νωρις τ' απογεμμα σα λυκοι
της ζωης οι νικημενοι με το ζορι
της νικης ν' απολαψουν τ' αλκολικι -
και κλειουν σ' ενος μαντραχαλου τα σκελια
του κοσμου την αρχη και τη συντελεια !

Κι υστερα χουγιαχτο, βουη και χτυπος,
και δεν εχει προβληματα η ζωη -
καλα πουναι κι ελευτερος ο τυπος,
για να μαθαινει ο κοσμος το πρωι
ποσο κλωτσαει με νοηση ενα χα'ι'βανι
κι η Λιζα η Τ'ειλορ ερωτα πως κανει !

Στειρα καρδια και δυναμη τυφλη
παραγουν ηρωες μαζικα στους τοπους.
Ω κι αν βρισκ'οταν δυο ανθρωποι δειλοι
να σωσουν απ' τους ηρωες τους ανθρ'ωπους,
που ζουν σ' ενος πολεμου μες τη δινη
για να ξεσυνηθιζουν την ειρηνη !

Κι ω να βρισκοταν και στον κοσμο μια ακρη
που η χλαλοη του ματς να μην τη σκιαζει,
να υπαρχει μια χαρα και μες στο δακρυ,
κ' ενας καημος στων κοριτσιων το ναζι,
της Κυριακης χρυση να πεφτει η εσπερα
χωρις κραυγη πολεμου και φοβερα !..



GEORGES BRASSENS & PATACHOU




... του
Ορεστη Κανελλη !








ΚΟΝΤΕΥΟΥΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ...

Το σκοτεινο πελαγο
Το καλεσμα του γλαρου
Ασπρο σχεδον

(Ματσουο Μπασοο)

Χειμωνιατικη βροχη
Κουτσουρα στο καλυβι
Ανταυγεια στο παραθυρι

(Νοζαβα Μποντσοο)

Ανοιγοντας την πορτα
Αααα
Πρωινο χιονι

(Ανωνυμου)


( απο : "91 Ιαπωνικα Ποιηματα συν 1", μτφ. Γιωργος Μπρουνιας, εκδ. "Το Ροδακιο", αθηνα - Οκτ. 2004 )






ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΑ ΣΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ


Σκοπος της ζωης μας δεν ειναι η χαμερπεια. Υπαρχουν απειρ'ακις ωραιοτερα πραγματα και απ' αυτην την αγαλματωδη παρουσια του περασμενου επους.
Σκοπος της ζωης μας ειναι η αγαπη. [...].


(αποσπασμα)


Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2011

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ


Γυμνη γυναικα
το ροδι που εσπασε ειταν
γεματο αστερια.

Τα δαχτυλα της
στο θαλασσι μαντηλι
κοιτα : κοραλια.

Σταξε στη λιμνη
μονο μια σταλα κρασι
και σβηνει ο ηλιος.


( απο τα : "ΔΕΚΑΕΞΙ ΧΑ'Ι' ΚΑ'Ι' " )


BILLIE HOLIDAY

Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2011

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ


Ο δρομος προς την αγαπη


Ο δρομος προς
την αγαπη
ειναι νυχτερινος,

πηγαινει ψηλα
και φτανει
εκει οπου
το μπλε
του κοβαλτιου
κι ακομη και το κιτρινο
- του καδμιου -
δεν ειναι πια τα χρωματα
με τα οποια
βαφω
τις ζωγραφιες μου
αλλα λεπτες
μουσικες
αρπας,
κινυρας
και
σειστρων
φυγης !
Σειστρων
φυγης,
σιγης,
γης...



Σάββατο 17 Δεκεμβρίου 2011

Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2011

ΓΙΩΡΓ'ΗΣ ΚΟΤΣΙΡΑΣ

... κι αφου πηραμε μια μικρη γευση απο Dante, με τη βοηθεια της εξαιρετικης μεταφρασης του Γιωργ'η Κ'οτσιρα,
η σειρα τωρα, ενος δειγματος, της δικης του ποιησης :



Η σιωπη


Οι αγγελοι κοιμηθηκαν, κοιμηθηκαν, κοιμηθηκαν...
Δεν εχει πια αλλη θαλασσα να φερει τους ανεμους,
δεν εχει αλλο βουνο'
δεν ερχονται πουλια να κελαηδουν, φυλλα να ψιθυριζουν.
Μοναχα εσυ, με τη μανταλωμενη σου φωνη, μας παραστεκεις,
και κατεβαινεις τα σκαλαποτια του χρονου,
βουλιαζεις στην αμμο, δεν εξαφανιζεσαι'
κρατας το μυστικο της αμαρτιας που μας γεννησε,
επιστρεφεις την αμφιβολια, το φοβο που μας αναθρεψε,
και χτιζεις μια πυραμιδα, να κλειδωσεις τη χαμενη φωνη,
για να τη βρουν οι αγγελοι που θα ξυπνησουν,
σωστη κατοικια θανατου, που χτιζει με τη σταχτη του ενας ανθρωπος
καρβουνιασμενος απο το χρονο,
συνορο της γαληνης, που λησμοναει ενας θεος διχως χτυποκαρδια'
με την προσωπιδα της σιωπης
φυτευεις τους σπορους των αυριανων δεντρων , οταν φουντωσουν φυλλα,
και δεσουν χρυσους λωτους,
και πεταξουν τα περιστερια ελευθερα μεσ στο καταμεσημερο του ηλιου...
Κ' εγω σωπαινω, δε μιλω, γυρευοντας τη ριζα της καταγωγης μου...
Γινομαι ισκιος και γλυστρω πλ'αι στα πατηματα της δρασκελιας σου,
γινομαι η φωνη που δε βρηκε ακομη την ομιλια της,
γινομαι το κεφαλαρι που δε βρηκε φλεβα ν' αναβρυσει...
Μοναχα τη νυχτα σκεφτομαι, που κατεβαινει σιωπηλη, μ' ενα καφαλοπ'ανι
στο μετωπο της'
τη νυχτα και τη θυελλα και τ' αστρα και τα πουλια,
που κατεβαινει η σιωπη στα βλεφαρα του κοσμου,
γιατι δεν εχω ματια, δεν εχω μιλια, δεν εχω γλωσσα να σου μιλησω,
εσενα που ερχεσαι βιαστικη πισω απο τους ατελειωτους γυρους της νυχτας,
σκαρφαλωμενη στο ασπρο σου αλογο, και μου λιγοστευεις τον υπνο,
και μου λες για την καταιγιδα που ερχεται μετα τη νυχτα της μοναξιας σου,
και σου λεω για το μαχαιρι του καημου, καρφωμενο στο στηθος
της προσμονης μου,
διχως καν ν' αντιστεκωμαι, διχως να βλεπω και να μιλω, διχως να παιρνω
τα ματια μου και να φυγω,
αφου το ξερω πως θαρθε'ις, περνωντας το σταυροδρομι
της προσμονης σου,
αφου θα κανεις φυλλα και φτερα στα δεντρα και τα πετουμενα του καμπου,
αφου θ' αναψεις χιλιαδες φωτιες
σε τοσα σιωπηλα σταυροδρομια,
θα βαψεις τα στοματα των καρπων με την ωριμοτητα του ερχομου σου,
θ' αναψεις τις παπαρουνες μ' ενα φιλι που δινει κλεφτο ο ηλιος
σ' ενα καταμεσημερο του Μαη
και θα καρφωσεις τ' αστερια με χρυσα καρφια, να λαμπυριζουν
στον ουρανο της γαληνης.
Εγω τοτε θα γυρευω να βρω τα κομματια του εαυτου μου,
το πιο ψηλο κρεμασταρι στην οροφη,
ν' αποθεσω σαν ενα φορεμα την ψυχη μου,
οπως περναει ο λαβωμενος αητος το καταρραχι σε νυχτα
καταιγιδας.
Ισως παω τοτε μεσα απο βαρια βουνα και σιωπηλους καμπους,
για να μη ξαναβρεθει αλλο χερι να ξεκλειδωσει την ψυχη μου'
ισως παω τοτε σ' ενα λαγκαδι σιωπηλο, που ενα τριζονι μοναχ'ο
δε λεει να σπασει τη σιγαλια σαν ενα κρυσταλλινο ποτηρι,
αφου ο μεγαλος μανδυας σου θαχει ξεδιπλωθει
και θα με παρατησει το βλεμμα σου, που φωτιζε τη νυχτα
της μοναξιας μου,
γιατι εγινε ηλιος, και φευγει να φωτισει πισω απο τ' αλλα βουνα,
και φευγει να πλαγιασει σ' αλλα βουνα, ψηλοτερα απο τα δικα μας.



ΝΤΑΝΤΕ ΑΛΙΓΚΙΕΡΙ

ΔΑΝΤΗΣ ΑΛΙΓΚΙΕΡΙ

του Gustav Dore


ΑΣΜΑ ΙΙ


Ω εσεις που σε βαρκουλα καθισμενοι 1.-
Ν' ακουσετε ποθειτε ακολουθωντας
Το σκαφος μου, που τραγουδωντας λαμνει,
Γυριστε τ' ακρογιαλια σας να δειτε :
Μη βγειτε για το πελαγος' μπορει ισως
Να χασετε το δρομο, χανοντας με.
Ετουτα τα νερα δεν περασε αλλος'
Φυσαει η Αθην'α, στην πλωρη ο Απολλων,
Κ' οι εννια Μουσες μου δειχνουνε την Αρκτο.
Οι λιγοι οι αλλοι, εσeις, που ορθ'ωσαν βλεμμα
Πρωτοφαντο στον αρτο των Αγγελων,
Που αχορταγα τον γευονται εδω περα,
Προς την αρμυρα την πλατια ανοιχτειτε
Τη ροτα μου με βιαση ακολουθωντας
Πριν το αντιμαμαλο κλειστει και σβησει.
Οι ξακουστοι που πηγαν στην Κολχιδα,
Δεν τα 'χασαν, καθως με σας θα γινει,
Τον Ιασονα οταν ειδαν στο ζευγαρι.
Η ορμεμφυτη παντοτινη μας διψα,
Στο θεομορφο βασιλειο μας τραβουσε
Κοντα, με φορα ουρανικη στη βιαση.
Προς τα ψηλα η Βεατρικη, να τη βλεπω'
Κι οσος καιρος φτανει ισως στη σα'ιτα
Να φυγει απ' τη χορδη λευτερωμενη,
Σε σφαιρα φτανω οπου μεγαλο θαυμα
Τα ματια μου χτυπα' και τοτε εκεινη
Που να της κρυψω ποθο δεν μπορουσα,
Χαρουμενη οσο κι ομορφη, μου λεει :
"Το νου ψηλα, το Θεο να ευχαριστησεις,
Που μας ανεβασε στο πρωτο αστερι !"
Συννεφο πως μας τυλιξε θαρρουσα
Αστραφτερο, στερε'ο, πυκνο και λειο,
Καθως διαμαντι που το χτυπησε ηλιος.
Το αθανατο μαργαριταρι, μεσα
Μας πηρε, οπως νερο παιρνει μια αχτιδα
Φωτος, χωρις χαραγματια ν' ανοιξει.
Αδυνατο να νιωσεις που οντας σωμα
Δυο πως στον ιδιο χωρο εδω χωρουνε,
Αφου εισχωρει το ενα μεσα στο αλλο'
Κι ο ποθος ετσι, πιο πολυ ειχε αναψει,
Πως την αγια Ουσια να γνωρισεις,
Οπου ο θνητος με το Θεο εγινε ενα.
Ψηλα θα δουμε αυτο που λεει η πιστη,
Αυτοφωτα, οχι λογικα, ως πιστευει
Τις αρχικες ο ανθρωπος αληθειες. 45.-
.............


[απο : "η θεια κωμωδια - γ' παραδεισος", στιχοι 1-45 (1-18, παραινεση στους
αναγνωστες του Παραδεισου / 19-45, η Βεατρικη με το Δαντη μπαινουν στο
φεγγαρι), εισαγωγη, σχολια, μτφ. ΓΙΩΡΓΗ ΚΟΤΣΙΡΑ, εκδ. Σ. Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ, αθηνα - 1986]


1.- O voi che siete in piccioletta barca,
desiderosi d' ascoltar, seguiti,
dietro al mio legno che cantando varca,
tornate a riveder li vostri liti !
Non vi mettete in pelago, che , forse,
perdendo me rimarreste smarriti.
L' acqua ch' io prendo giammai non si corse :
Minerva spira, e conducemi Apollo,
e nove Muse mi dimostran l' Orse.
Voi altri pochi che drizzaste il collo
per tempo al pan degli angeli, del quale
vivesi qui ma non sen vien satollo
metter potete ben per l' alto sale
vostro naviglio, servando mio solco
dinanzi all' acqua che ritorna eguale.
Que' gloriosi che passaro a Colco
non s' ammiraron, come voi farete,
18.- quando Giason vider fatto bifolco.
..................

( απο : "LA DIVINA COMMEDIA - paradiso", στιχοι 1-18,
επιμελεια - σχολια Lodovico Magugliani,
εκδ. Biblioteca Universale - Rizzoli Editore,
Milano - ottobre 1949 )

JUAN CARLOS CACERES

Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2011

ΕΣΜΕΡΑΛΔΑ ΓΚΕΚΑ (updated)


... Επειδη, με μεγαλη χαρα διαπιστωνω οτι, αυτη η νεωτατη ποιητρια, η Εσμεραλδα Γκεκα αρεσει,
και, πως μπορουσε να μην...

δειτε κι... < Ε Δ Ω !> ...



Στην καρεκλα του αδημονουντος Μαρτη
εγω θα εβαζα κλ'ωνια αμπελιου

Μια ιδεα Ανοιξης πιο πριν
θα εσπαζε στις ρωγες της αγαλματα...



ΝΙΟΤΗ, ΦΥΛΑΧΤΟ ΜΟΥ !


Αεναη νεοτητα μια μερα προσευχεται
Συναζει στα στηθια τους καρπους της και βαφτιζονται
μυρο χρυσο κι αθανασια
Θηλαζει με λυσσα του Αειθαλους τη νεραντζια,
Οπλιζεται με ονειρο κι αναμνηση
Σει'εται προκλητικα στους ροζους του θανατου.

Ω νεοτης ! Ο κοσμος μου εχει πιο πολλα σπαρτα
γιατι τον αναποδογυρισα
και απ' τις ρωγμες του ουρανου
αρχιζω τα ποταμια και ξεπλενω τις Ιδεες.
Ο,τι αλλοτε δεν ηταν αλλα τωρα ειναι,
πρεπει να εγινε στις ενδιαμεσες αμαρτιες
που κυοφορησαν κι αποθεωθησαν.

Εμβρυο της ηβης και του ερωτα
που βασταζες τα μυστικα των απλων ανθρωπων
και σχιστηκεν το χειλος σου.
Και στη βι'αση της η νυξ που ονειροπατησε
κι ανοιξε μια συλλαβη σαν αμαρανθος
... Η αντιστροφη κινηση αστερων
... κι η λευκοτης με το εναγωνιο κρυφτο.

Ανθρωπε ! γκρεμιζε τα τειχη του Εφημερου
και χτιζε τις παλαμες σου.
Μοιρασε τα μηλα στους αγγελους
Τ'αιζε τις πολιτειες με το γελιο σου
Φτασε στη συντελεια της ελπιδας !


( απο : "Ανθολογια Ποιησης - Διηγηματος", τομος στ',
εκδ. Πολιτιστικη Συνεργασια, αθηνα - 2009)

Βιογραφικα στοιχεια :
Η Εσμεραλδα Γκεκα γεννηθηκε στην Αθηνα το 1992. Αποφοιτησε περυσι απο το Βαρβακειο Πειραματικο Λύκειο. Ειναι φοιτητρια της Φιλοσοφικης Σχολης του Παν/μιου Αθηνων. Ασχολειται με την ποιηση απο τα παιδικα της χρονια. Ποιηματα της εχουν δημοσιευτει σε εφημεριδες και περιοδικα. Με ποιηματα της εχει συμμετασχει σε εκθεση φωτογραφιας. Δυο εργα της εχουν ανεβασθει ως θεατρικα σε σχολικες εκδηλωσεις. Εχει βραβευθει με πρωτο βραβειο, τρεις φορες. Κι εχει παρει βραβειο σε πανελλαδικο διαγωνισμο με θεμα "Το Ολοκαυτωμα των Καλαβρυτων". Επισης, εχει διακριθει με επαινο σε διαγωνισμο της Πανελληνιας Ενωσης Λογοτεχνων. Ειναι μελος της Π.Ε.Λ.

ELLA FITZERALD

...και, μετα τη χθεσινη "τριλογια"

- ονειρο, συναισθημα, καρδια -

ο "μονολογος"

... της ψυχης,

γιατι, αυτη ειναι, που αφηνει πισω της το τελευταιο
και οριστικο ιχνος γραφης του καθενος μας,
οταν ξεκινα το μεγαλο της ταξιδι προς το Αγνωστο...


Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2011

BILLIE HOLIDAY

...τελειωνω τη σημερινη "τριλογια" αναρτησεων μου,
μ' εναν ακομα παλιο στιχο, που θυμαμαι:
"οι δυο καρδιες γινονται ενα" !


... και, κλεβοντας τον τιτλο μιας θεατρικης παραστασης
ενος παλιου φιλου...

"Αυριο Παλι..."

NINA SIMONE

DINAH WASHINGTON


...αποψε θυμηθηκα εναν αλλο παλιο στιχο που ελεγε :
"και τ' ονειρο μου το τρελο θα συναντησω"


Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2011

ΖΩΗ ΚΑΡΕΛΛΗ


ξωκκλησι...
στην Ανδρο







Εικονα για ενα ναο μελλοντικο



Ηταν τοσο γυμνη
που η γυμνοτητα φαινοταν ενδυμα της
κ' η τελειοτητα του σχηματος της
ηταν μια λυση.

Ισως ελευθερια μιας στιγμης στο χρονο
τοσο πυκνης που ηταν της ψυχης
παραδοχη.
Δεν μπορει ναταν αψυχο
το τελειο σωμα. Η συμμετρια
ειναι το πνευμα της ζωης

( ...Ποιος σου την εμαθε?
Τι σου την αποκαλυψε?
Πως το γνωριζεις κι ομολογεις?..)

Οχι, δεν ηταν πια ο ερωτας...
Η επιθυμια ειχε ξεπεραστη...
Ουτε η γαληνη εσημαινε τη νικη.

Ησυχη η γυναικα στον εαυτο της
περιειχε την γεννηση.






* * * * * * *

Ο λογος αναπαντητο ερωτημα.
Μνημα η μνημη που δεν ανοιγει !


(απο : Της Μοναξιας και της Επαρσης)